Hortensiatuin
Een ware bloemenzee met ruim 90 verschillende Hydrangea cultivars
Het plantengeslacht Hydrangea telt in totaal ruim 80 verschillende soorten, waarvan de meeste uit Oost-Azië stammen. H. macrophylla, de boerenhortensia, is ongetwijfeld de bekendste soort. Al eeuwenlang is het een geliefde tuinplant en inmiddels zijn er vele honderden verschillende cultivars. Bijzonder fraaie variëteiten, die te zien zijn in de hortensiatuin, zijn bijvoorbeeld ‘Izu no Hana’ (met dubbele bloemen) en ‘Ayesha’ (met gekrulde bloemblaadjes).
Een nauw verwante soort is Hydrangea serrata, de berghortensia. Deze onderscheidt zich van de boerenhortensia door een meer delicate groeiwijze. De twee soorten hybridiseren gemakkelijk, ook in het wild. Een fraai voorbeeld van een kruising is Hydrangea ‘Preziosa’.
Lees verder
Bloemkleur
Een bijzondere eigenschap van beide voornoemde soorten is dat de bloemkleur kan variëren, afhankelijk van de beschikbaarheid van aluminiumionen in de bodem, hetgeen samenhangt met de zuurgraad. In zure grond met voldoende aluminium kleuren bloemen blauw, in alkalische grond roze tot rood. Dit geldt echter niet voor alle cultivars, sommige zijn kleurvaster en met name witbloeiende hortensia’s verkleuren niet op deze wijze.
Bloeiwijze
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen drie bloeiwijzen: de bol- en schermvormige tuil en de pluim. In alle gevallen bestaan de bloemclusters uit een combinatie van opvallende steriele bloemen met grote gekleurde kelkbladen en kleine minder opvallende fertiele bloemen. Bij de bolvormige tuilen zijn de weinige fertiele bloemen nauwelijks zichtbaar, bij de schermvorm daarentegen vormen fertiele bloemen het hart van het bloemscherm, omringd door grote steriele randbloemen.
Een soort die bloeit met pluimen, is Hydrangea paniculata, de pluimhortensia, die in het wild kan uitgroeien tot een kleine boom. De opvallende grote witte bloempluimen verkleuren in de nazomer veelal naar roze.
Ook de uit de Verenigde Staten afkomstige eikenbladhortensia (Hydrangea quercifolia) vormt bloempluimen. De bloemkleur varieert van wit tot licht roze, maar het meest opvallend zijn de grote bladeren, die bij sommige cultivars in de herfst intens donkerrood kleuren.
Vanaf eind juni beginnen eerst de berg- en boerenhortensia’s te bloeien en later volgen de pluimhortensia’s. Gedurende de hele zomer is de tuin dan een zee van kleuren en ook in de herfst biedt de hortensiatuin nog een fraaie aanblik als de bloemen spectaculair verkleuren.
Zoete thee
Een bijzondere soort in de collectie is de theehortensia, een variëteit van Hydrangea serrata die in Japan amacha (‘zoete thee’) genoemd wordt. De bladeren bevatten een zoetstof en er kan thee van gemaakt worden, die onder andere gebruikt wordt bij ceremonies op de feestdag ter ere van Boeddha’s geboorte (Hanamatsuri).
Overige hydrangeasoorten in de tuin:
- Hydrangea anomala, een klimplant uit China.
- Hydrangea arborescens, uit het oosten van de V.S., een bekende cultivar is ‘Annabelle’.
- Hydrangea aspera, fluweelhortensia genaamd vanwege de behaarde bladeren en jonge takken. Verspreidingsgebied: de Himalaya, China en Indochina.
- Hydrangea barbara, een klimplant uit het zuid-oosten van de V.S., met geurende bloemen.
- Hydrangea heteromalla, een soort uit de Himalaya, Zuid-China en Indochina, die kan uitgroeien tot een kleine boom.
- Hydrangea involucrata, laagblijvende soort uit Japan, met kenmerkende grote ronde bloemknoppen.
- Hydrangea petiolaris, een klimplant of bodembedekker uit Japan en het Koreaans Schiereiland.
- Hydrangea platyarguta, een bijzondere soort uit Oost-China en Japan, met een afwijkende bloeiwijze, waarvan vooral de grote fertiele bloemen opvallen.
- Hydrangea sargentiana, nauw verwant aan H. aspera.
- Hydrangea strigosa, nauw verwant aan H. aspera.
